Buji nedir? Bujiler benzinli motorların en önemli parçasıdır. İster eski nesil motor olsun, atmosferik motor ya da yeni teknolojik son sistem bir motor ayırımı fark etmeksizin benzinli motorların tamamında bulunur. LPG’li motorlarda da buji bulunur, LPG benzinli motora ek bir sistemdir. Dizel motorlarda buji bulunmaz, orada farlı bir sistem kullanılmaktadır. Kısaca değinecek olursak buji yerine enjektör kullanılarak yakıtın püskürtülmesi sağlanıyor.
Peki, neden bu kadar önemli, motordaki görevi tam olarak nelerdir?
Konuları İncele
Buji Ne işe yarar?
Buji ne işe yarar? Buji motora ilk kıvılcımı çakarak ateşlemeyi başlatıyor. Peki, bu ne demek? Benzinli motorların çalışma sistemi incelendiğinde içerideki yanma sonucunda oluşan enerjinin çevrilip, işlenmesi sistemi üzerine kuruludur. Yanma için de iki önemli unsur vardır. Bunlar
- Hava
- Yakıt
Anlayacağınız aracı çalıştırmak için yalnızca benzin gerekmez. Hava ve yakıt beraber karışırlar. İçeriye alınıp karıştırılan hava-yakıt karışımına, motorların iç kısmında yer alan pistonlar tüksek bir basınç uygular ve sıkıştırdılar. Sıkıştırılan hava yakıt karışımına bujiler ateşler ve yanmayı başlatır. Yanmanın etkisiyle ortaya çıkan oldukça yüksek basınç pistonları aşağıya doğru itmeye zorlayarak motorun diğer unsurlarının harekete geçmesine neden olurlar.
Bujinin İçinde Ne Var?
Bujinin İçinde Ne Var? Bujiler dış kısmı porselenden üretilen otomobil parçalarıdır. Personel kullanılmasının ana nedeni de ortaya çıkan yüksek ısının etkisinde kalıp erimemesi olarak gösterilebilir. Bujilerin iç kısımlarına indiğimizde orta alanlarında elektrolar bulunmaktadır. Bakır çekirdekle birlikte yer alan bu parçalar her zaman dayanıklı olması için nikel alaşımlardan imal edilirler.
Bujilerin çalışma prensibi yukarıda bahsettiğimiz elektronların pozitif ve negatif yüklenmesi sonucunda ortaya çıkan kıvılcım mantığı üzerine kuruludur. Ateşleme anında bobininden oldukça yüksek voltajlı pozitif akım gelir ve orta kısmında bulunan elektrottan geçer, daha sonra negatif e yüklü olan topraklama elektrotuna ulaşıp onunla çarpışır. Bu çarpışma da ortaya bir kıvılcım çıkmasına neden olur. Bu da kıvılcım oluşmasına neden olur. Bu kıvılcımın etkisiyle de motor için gerekli olan yanma başlangıcı olacaktır.
Yeni nesil motorlarda ihtiyaç olmasa da eski nesil motorlarda direnci aktaran bir de buji kablosu vardır.
Buji Kablosu Nedir?
Buji Kablosu Nedir? Bujiler içten yanmalı motorlarda ilk kıvılcımı verip, yanmayı başlatmak için yüksek voltaj elektriğe gereksinim duyarlar. Bu ihtiyaçları da buji kablosu tarafından giderilir. Buji kablosu ateşleme bobininden almış olduğu yüksek voltaj elektrik akımını bujilere iletmek için tasarlanmıştır. Her ne kadar kritik yapıda olsa da kendi başına elektriği üretemez. Bujiler gelen enerjiyi kıvılcıma çevirirken, buji kabloları da enerjiyi ona taşımakla yükümlüdür.
Buji kabloları değişim aşamasında oldukça kolay bir şekilde sökülebilirken, bujiler için buji anahtarı adı verilen özel bir alet gereklidir.
Buji Anahtarı Nedir?
Buji Anahtarı Nedir? Buji sökme anahtarı olarak da adlandırılan buji anahtarı, görünüm itibariyle uzun ince bir boruya benzerken bujileri sökmek için kullanılır. Bujilerin çevresi her ne kadar anahtar girebilecek görünümlü olsalar da, silindir bloğuna dikine konumlandıkları için boru görünümlü ve ağız kısmı anahtara bezer özel buji anahtarları geliştirildi. İhtiyaç duyulan 16 mm buji anahtarını günümüz piyasasında yaklaşık 300-350 TL’ye temin edebilirsiniz. Daha sonra da kendi bujilerinizi rahatlıkla kendinizin takması mümkün.
Buji Nasıl Sökülür?
Buji Nasıl Sökülür? Bujileri değiştirmek sanıldığı kadar zor bir işlem değil, Pratik bir şekilde sökerek yeni bujilerinizi aracınıza monte edebilirsiniz. Buji sökmek için buji anahtarı temin etmeniz yeterlidir. “Bir de ona mı para vereceğiz” Buji anahtarı olmadan Buji nasıl sökülür derseniz de 16 numara lokma ve ara kol işinizi rahatlıkla görecektir. Eğer gerekli ihtiyaçları gidermişseniz, bujileri sökmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz.
- Meraklı bakışların önüne geçmek için aracınızı düz, sakin bir zemine çekin.
- Motor muhafazasının üst kısmında yer alan motor muhafaza kapağını çıkartın.
- Bujiler artık karşınızda! Buji anahtarı ya da lokma yardımıyla bujileri yerinden çıkartın.
- Eğer bujiler uzun süredir orada ve kaynamışsa, sökülmez. Bu durumda üst kısmına pas sökücü döküp işleme devam edebilirsiniz. Sıkışan bujilerin ilacı pas sökücüdür.
- İşlem aşamasında dikkatli olun, buji kırılırsa diğer ayağı silindir kapağında olduğu için kapağın sökülmesi gereklidir.
Gördüğünüz gibi, buji değiştirmek bu kadar kolay! Peki, bujileri ne zaman değiştirmek gerekli?
Buji Ne Zaman Değişir?
Buji ne zaman değişir konusu motor tipine göre farklılaşır. Eski motorlarda her bakımda düzenli olarak değiştiriliyordu. Fakat, günümüz yeni nesil Renault araçlarında genelde 3 yıl ya da 60.000 KM hangisi dolarsa bujinin değişmesi tavsiye edilmektedir. En net rakamları üretici firmanın kullanım kitapçıklarından öğrenebilirsiniz. Ya da aracınızın marka ve modelini YORUMLAR bölümüne yazarsanız uzman ekibimiz sizlere en kısa sürede dönüş yapıp, bilgilendirecektir.
Bu standart değişim periyodu, tabi bir de buji arıza yaptığında değiştirip yenisini takmanız gereklidir. Peki, buji arızası nasıl anlaşılır? Buji arıza belirtileri nelerdir?
Buji Arıza Belirtileri Belerdir?
Buji arıza belirtileri nelerdir? Yeni nesil otomobillerde, aracın her hangi bir yerinde bir sorun olduğunda arıza lambası yanar ve olumsuz bir durum odluğunu bildirir. Fakat eski nesil araçlarda böyle bir sistem olmadığı için biraz otomobilinize kulak vermeniz gerekebilir. Aracınıza dikkatli bir şekilde kulak verip aşağıdaki 4 Maddede buji kontrolü yöntemini uygularsanız, bujinin arızalı olup olmadığını rahatlıkla çözebilirsiniz.
Aracın çekişi düşer
Aracın çekişi düşer, arızalı bir bujinin en büyük belirtisi budur! Düşen çekiş oranı da kaç tane bujinin arızalı olduğuna göre değişecektir. Otomobil motorlarının içinde 4 adet silindir bulunur. Bu rakam ortalama, çünkü 3 ve 8 silindirli motorlar bile var. Fakat, değişmeyen tek bir şey var ki her silindirde buji bulundurma zorunluluğu. En az bir buji bulunmak zorunda. Bazı performans özel motorlarda 2 bujuli silindirler de var. Hangi silindirdeki buji arızalıysa o silindir devre dışı kalacak ve diğerleri çalışmaya devam edecektir. Tabi, tüm bujiler arızalıysa bu durumda da araç hiç çalışmadan olduğu yerde kalır.
Yakıt Tüketimi Yükselir
Yakıt tüketimi artar! Arızalı bujilerin neden odluğu, silindirin devre dışı kalma sorunu diğer silindirlerin üzerine daha fazla yük binmesine neden olacaktır. Araç sürücüsü performans isteyip gaza bastığında, otomobil onun isteklerine yanıt verebilmek için motor devrini çok yükseltmek zorunda kalır. Bu durum da diğer silindirlerin üzerine fazla yük biner ve normalden daha fazla yakıt çeker. Aracın hem yakıt ortalamaları yükseldi, hem de çekişi düştü diyorsanız ilk adresiniz bujiler olsun.
Motorda titreşim olur
Motorda titreşim sorunu, kaputu açıp motorun sallanmasını gözlemek dışında aracın içinden bile rahatlıkla hissedilebilir. Hele ki yüksek devirlere çıkmak isteyip gaza biraz bastığınızda, hissettiğiniz titreşim daha da yükseliyorsa bujilerinizin su koyduğunun emaresidir.
Rölantide dalgalanma olur
Rölantide dalgalanma sorunu arızalı bir bujinin en kolay tespit yöntemidir. Kontrol için ekstra bir şey yapmanıza gerek yok, aracınızı çalıştırın ve bekleyin. Her hangi bir gaz vermeyin ve vitesiniz boşta dursun. Motor devri bir yükseliyor, bir iniyorsa bujileriniz değişim için sizlere selektör yapıyor demektir.
Buji arızaları genelde dış kısımdaki porselenin çatlaması, uç kısmındaki deformeler yüzünden ortaya çıkar. Arızalanması durumunda mümkün olan en kısa sürede yenisini takmanız gerekli. Peki, hangi buji tercih edilmeli. Buji çeşitleri nelerdir?
Buji çeşitleri nelerdir?
Buji çeşitleri nelerdir? Piyasada çok sayıda buji bulunduğu için otomobil kullanıcıları genelde “Hangisini alsam” sorusuna yanıt vermekte zorlanıyorlar. Çoğunluğu aynı mantıkla çalışsalar da yalnızca kullanılan malzemeler farklı olduğu için, dayanıklılığı değişkenlik gösteriyor. Sektörde çeşit çeşit bujiler yer alırken, ağırlıklı olarak insanlar 3 tip bujiyi tercih eder.
- İridyum buji
- Bakır Buji
- Platin Buji
NGK İridyum Buji nedir?
İridyum bujiler, en yaygın kullanılan buji tipi. Aslına bakarsanız markayla özdeşleşmiş. NGK markasıyla birlikte NGK İridyum buji olarak literatürde yer etti.. İridyum çok dayanıklı bir kimyasaldır. İç kısmına buluna elektrot tam bir mucize! Oldukça küçük voltaj bile onun yüksek bir kıvılcım çıkartması için yeterlidir. İletkenlik seviyesi de oldukça yüksek olduğu için rakiplerinden ayrışmayı başarıyor.
Bakır Buji nedir?
Bakır buji nedir? Bakır buji, standart buji olarak da adlandırılır.. İç kısmı bakırdan yapılır, ismini de buradan alır. Yeni nesil otomobillerde her zaman iridyum buji kullanılırken eski nesil motorların tamamında da bakır bujiler vardır. Bakır her ne kadar çok dayanıklı olmasa da iletkenliği yüksek. Zaten bu özelliği yüzünden kullanılmış. Bu yüzden motordan yüksek performans istiyorsanız iridyum değil, bakır buji kullanın. İletkenlik, performansa yansıyacaktır. Fakat ısıya dayanımı düşük olduğu için çok sık buji değişimi yapacağınızı unutmayın.
Platin buji nedir?
Platin buji nedir? Platin de oldukça dayanıklı yapıda bir kimyasaldır. Bu nedenle de platin bujiler dayanıklılığıyla ön plana çıkmayı başarmış. Bu bujilerde iletkenlik açısından bakır kadar kuvvetli değil. Ben çok performans istemem, durmadan buji değiştirmeyim yeter ki sağlam olsun derseniz, platin bujilere yönelin.
Buji Fiyatları Ne Kadar?
Buji fiyatları ne kadar? Buji fiyatları aracın marka modeli ve bujinin markasına göre değişkenlik gösteriliyor. En sık tercih edilen markalardan birisi olan BOSH. Ürünlerin dayanıklılığıyla ön plana çıkmaya başarıyor. Bosch buji fiyatları ortalama 1140 TL’den başlamaktadır. NGK Buji fiyatları da piyasada 910 TL’ye temin edilebilir. Araba buji fiyatlarını adet bazında aktardık. Bir çok araçta 4 tane buji olsa da motor tipine göre değişik aralıklarda bujiler de kullanılabilmektedir.
Buji nedir, Buji ne zaman değişir konusunu detaylıca ele aldık. Konu hakkında aklınıza takılanları, geçmiş deneyimlerinizi bizlere YORUMLAR bölümünden aktarabilirsiniz.
